  |
|
|
 |
Od 1992 r. utrzymujemy absolutny rekord świata w paleniu. Spalamy w Polsce 90 miliardów papierosów rocznie za ponad 3 miliardy dolarów. Są to przeliczenia bezwzględne, na liczbę mieszkańców. W przeliczeniu tylko na palących mężczyzn prześcignęli nas Japończycy: 61% mężczyzn pali - jest to najwyższy wskaźnik dla krajów uprzemysłowionych. Podana na paczce zawartość nikotyny w papierosie została oznaczona na podstawie spalania papierosa przez standardową maszynę, a nie przez człowieka, który potrafi zaciągnąć się mocniej. 39-63% wszystkich osób niepalących jest narażonych na bierne palenie. Niepalące żony palaczy są narażone o 35% bardziej na raka płuc, w porównaniu z kobietami niepalącymi, mającymi niepalących mężów. U dzieci biernych palaczy stwierdzono jednoznacznie zwiększoną liczbę przypadków astmy dziecięcej. Praktycznie wszyscy młodzi zawałowcy przed czterdziestką są palaczami. Dotyczy to nie tylko mężczyzn. U palaczy zawał występuje przeciętnie 10 lat wcześniej niż u osób niepalących. Papierosowy tlenek węgla blokuje u palaczy sporą część (5-15%) nośnika tlenu - hemoglobiny krwi. Sam tlenek węgla z dymu papierosowego nie ma bezpośredniego wpływu na mięsień sercowy - fatalne skutki wywołuje niedotlenienie. Palenie w młodym wieku zdecydowanie podwyższa ryzyko chorób wieńcowych i zawału w wieku dojrzałym. Z badań Centrum Onkologii w Warszawie wynika, że w Polsce ponad 90% dorosłych palaczy zaczęło palić tytoń przed ukończeniem 18. roku życia. Pozycja koncernów tytoniowych zależy od możliwości dotarcia do młodych ludzi. Zagraniczne koncerny tytoniowe są w Polsce sponsorami koncertów rockowych i imprez sportowych, podczas których reklamuje się wyroby tytoniowe. Na reklamę jednej marki papierosów koncern przeznacza od 3 do 5 mln dolarów. Papieros jest jedynym legalnym narkotykiem na świecie. Można uzależnić nałogowo od nikotyny: szczury, małpy, króliki i... człowieka. Trujące gazy dymu tytoniowego zawierają zawiesinę ponad 50 związków chemicznych wywołujących raka. Palenie wzmaga poziom "złego" cholesterolu LDL, podwyższa poziom trójglicerydów (tłuszczów) i obniża poziom "dobrego" HDL. Ocenia się, że prawie 90% nowotworów płuc u człowieka jest bezpośrednią lub pośrednią konsekwencją nałogu tytoniowego. Najnowszy francuski raport medyczny (1998), uwzględniający szkodliwość społeczną, toksyczność i zdolności uzależniania psychicznego od narkotyków, umieszcza papierosy w drugiej klasie narkotyków, razem z amfetaminą i zbliżonymi do niej substancjami psychotropowymi. Papieros jest poważnym źródłem metali ciężkich dla palacza: arsen - 615-1170 nanogramów, kadm - 2000-3000 nanogramów, ołów - 9840-14 760 nanogramów. Ciemny tytoń suszony na powietrzu zawiera więcej rakotwórczych nitrozoamin niż tytoń jasny, suszony termicznie. Rezygnacja z palenia zawsze się opłaca dla serca, ponieważ usunięty zostaje bezpośredni czynnik zatrucia mięśnia sercowego, tzn. tlenek węgla. Niestety, w przypadku innych schorzeń, np. zmian przedrakowych w płucach, może być już za późno, gdyż kancerogeny dymu tytoniowego mogą uszkodzić geny w sposób nieodwracalny. Strategia odmowy palenia dla nastolatków Nie jestem taki głupi, jutro mam trening. Mam alergię płucną. Już próbowałem, jak się zaciągnę, zaraz mam atak astmy. Będę miała brzydki zapach z ust, nikotynową cerę. Popatrzę, jak ty się trujesz. Moi starzy już parę lat próbują rzucić palenie; nie ma głupich. Odpieprz się, ty narkomanie. Śmierdzisz jak stara popielniczka. Ja żyję ekologicznie. Już dawno rzuciłam palenie. Mam gumę nikotynową dla odwykowców, chcesz. Sposób na rzucenie palenia Jest to metoda, oparta na piciu wywaru z zielonego (niedojrzałego) owsa. Codziennie łyżkę stolową zielonych ziaren owsa gotujemy w objętości szklanki wody i tak przygotowany wywar pijemy przez dwa-trzy tygodnie. Podobno nie ma się ochoty na papierosa już po kilku dniach picia owsianego wywaru. Dlaczego papieros szkodzi... ...płucom? Dym tytoniowy zawiera zawiesinę 50 związków chemicznych wywołujących raka. Trucizny z dymu tytoniowego przyczepiają się trwale do naszych genów. Sytuacja byłaby beznadziejna, gdyby nasze geny nie miały zespołu naprawczego. Dopóki człowiek jest młody, naprawa przebiega sprawnie. Ale z latami nasze zespoły naprawcze są coraz bardziej zmęczone. Kiedyś nastąpi takie zepsucie genów, że wywiąże się trwałe uszkodzenie, prowadzące do raka. Komórki płucne są "najbliżej" trucizn i biorą bezpośredni udział w ich wchłanianiu - nic dziwnego, że to właśnie rak płuc jest najczęstszy u palaczy. ...pęcherzowi? Ryzyko raka pęcherza wzrasta z liczbą wypalanych dziennie papierosów. Palenie jest przyczyną większości przypadków raka pęcherza. Uważa się, że w tych przypadkach obecne w dymie tytoniowym aminy aromatyczne i heterocykliczne stanowią czynnik rakotwórczy. Dowodem na pochodzenie czynnika rakotwórczego jest obecność w nabłonku pęcherza tzw. adduktów DNA z karcynogenami dymu tytoniowego. Mówiąc w dużym uproszczeniu, z powodu dymu tytoniowego "psuje" się DNA komórek nabłonka pęcherza, co może wywołać raka. Ale trzeba też dodać, że niektóre substancje zawarte w moczu wykazują właściwości przeciwnowotworowe. ...sercu? Trujące substancje dymu papierosowego przedostają się do krwi płucnej i są roznoszone po całym organizmie. Powodują wzrost lepkości krwi i podnoszą poziom fibrynogenu, zwiększają poziom białych ciałek krwi, zmieniają ich proporcje i uszkadzają prawidłowe funkcjonowanie. W sumie zmiany te oznaczają znaczne pogorszenie właściwości przepływu krwi - trudniej jej krążyć w naczyniach krwionośnych, których stan też się pogarsza. Nawet dwudziestoletni palacze mają wyższy poziom trójglicerydów (tłuszczów) i niższy poziom "dobrego" cholesterolu HDL we krwi. Poza tym nikotyna podwyższa ciśnienie krwi i zmniejsza światło naczyń krwionośnych, i tak już atakowanych przez arteriosklerozę. Gęsta, lepka krew z trudem przeciska się przez zwężone naczynia krwionośne. Mięsień sercowy dostaje coraz mniej tlenu. Organizm przegrywa, dzień w dzień zatruwany coraz to nową, olbrzymią porcją utleniaczy, trujących gazów, kancerogenów i substancji smolistych. W tych warunkach serce m usi stanąć. |